Кузьмина Е. Н., Указатель типических мест героического эпоса народов Сибири (алтайцев, бурят, тувинцев, хакасов, шорцев, якутов), 2005

Кандыг аян-чорук кылып чор сен, оглум?» — деп 1285 Чөөлец-чаагай чугаалап туруп-тур эвеспе. Оол тургаш: «Менде аал-чурт-даа чок, Аът, ботта ат-шола-даа чок, Арызындан аштаан, 1290 Өвурунден элээн-турээн амытан мен, “Бора быдаа, божа-хойтпак кайда ирги?” — деп, Оран кезип тояп-дожап, Доктаар турар чер-даа чок Амытан мен, ирем. 1292 Силерниц аал-чуртуцар кайдал? Аът, бодуц ат-шолацар кымыл? Бо кым деп хаанныц кац суруул, ирем?» — деп Айтырып-тур эвеспе аан. Ашак тургаш: 1300 «Менде аал-даа чок, Хоор сарыг теве кадарган, Хоор сарыг аъттыг Хола-Сал деп кижи мен. Бо суруг Ай-Хаан деп кижиниц 1305 Кац суруу-дур ийин, оглум» — деп-тир. (Боктуг-Кириш, стк. 1275—1305) Тув. II.А.8а.10 Дуже халааш, ашактыц амырын йөрээп турган. Ашак амыр-мендизиниц харыызын бергеш: 1655 «Аал-чуртуц кайдал? Аъдың бодуц ады кымыл? Кайы углап-шиглеп, Кандыг аян-чорук кылып бар чор сен, оглум?» — деп, Ашак чөөлец-чаагай айтырып-тыр эвеспе. 1660 Оол тургаш: «Менде аал-чурт-даа чок, Аът, ботта ат-даа чок, Арызындан аштаан, өвүрүнден элээн, Турээн чуве-дир мен. 1665 Аал кезип, аъш-чем дилеп ижип, Кодан кезип, хойтпак дилеп ижип Чоруур кижи мен, ирем. Бо кым деп хаанның өткүн сүрүүл? Силерниц аът, боттуц ады кым боор? 1670 Чүү хаанныц малчызы силер, ирем?» — Деп-тир эвеспе. Ашак тургаш: «Бо Дээр-Хаанныц кац сүрүү-дур. Мен Дээр-Хаанныц теве сүрүүн кадарган, 1675 Деге кара аъттыг, Демир-Сал деп кижи мен, оглум», — Деп харыылап-тыр.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTY3OTQ2