Несказочная проза алтайцев. - 2011. (Т. 30)

тарды чагыштырып ийди. Чедирген чачылган ла кийнинде, от кууга тийеле, от jалбырап чыкты. Бака бапылдап, кöлдÿ суу jаар калып ийди. Суу — чöк лö! — эдип калды, бака jÿре берди. Улген отты алала, улуска мынайда айтты: — Слерлер кандый ла агаш-таштыҥ jиилектерин jигер, jе мениҥ тийбезин, оныҥ jиилектерин jибезин деген агаштыҥ jии- лектерине тийбегер. Оны jизегер, мен ачынарым, слерге коомой болор — деп айдала, ÿлген кайдаар да jÿре берген эмтир. 14 Ойто jедип келгенче, байагы улуска Эрлик келген, турганын кöрÿп ийеле, Эрлик кöрÿп ийеле, олорго айткан эмтир: — Улус, Улген слерди мекелеп салган турбай! Слерди jаман jиилектерди jизин деп! Jакшы, амтамдуларын бойына артырган турбай! Улус байагы jыраалардыҥ, агаштардыҥ jиилектерин jибей, таштап ийеле, jибезин деген jиилектерин jип баштагандар. Кене- тийин улус бой-бойлорына кöргÿлеп, кемзинип, уйалып турган- дарын сескилеп ийген. Кöргÿлеп турза, чын да, чек jылаҥаш улус болгон эмтирлер! Оныҥ учун олорлор jер сайын jÿгÿриже берди- лер. Бу öйдö ÿлген-кудай барган jеринеҥ jедип келген. Келеле кöрзö, улус байагы jеринде чек jок эмтир. Кудай алаҥ кайкап, ары-бери аjыктады. 15 — Эй, улустар! — деп, ол кыйгырып ийерде, агашаразынаҥ улустыҥ ÿндери jаҥыланды. ÿлген-кудай олорго мынайда айтты: — Бу слер нени эдип jадыгар? Мениҥ кыйгыма не керек келгилебей jадыгар?! Агаш аразынаҥ улус кыйгырышты: — Бис уйалып jадыбыс! Бисте кийим jок! —Уйалбагар! Бери келигер! Бу мен, Улген ине! —деп, Кудай турган jеринеҥ кыйгырды. Байагы агаштыҥ ортозында улус чыккылап келдилер. Ончо- лоры немелерин jалбырактарла туй бöктöгилеп алган эмтир. 16 Улген мындый немени кöрÿп, айтты: — Бу слерге мен не деп айткан эдим?! Jиилек jибезин деген агаштыҥ jиилегин не керек jигенер? Эмди мен слерге болушпа- зым! Слер бойыгар кийимденигер, бойыгар курсактанып jадыгар. Мен слерге эмди нени де айдып бербезим! Оноҥ ол улуска ачынып, олорго jаҥы нени де кошпогон эм­ тир. Улустаҥ чöкöгöн. ÿлген оноҥ öскö тындуларды jайап башта-