Несказочная проза алтайцев. - 2011. (Т. 30)

5 Бу öйдö мыны кöргöн ÿлген-кудай тыҥ ачынып, кижиге чугулда- нып, тыҥ ÿнденип айтты: — Бу сен канайып туруҥ? Нениҥ учун сен анайда эдип jадыҥ? Jердиҥ ÿстин тÿп-тÿс эдерге кичеенер керек, сен дезе тÿкÿрÿктÿ тобракла jердиҥ ÿстин ÿреп салдыҥ. Сен не андый кижи! Улген адылып ла турды. Байагы кижи колында агашту болгон. Ол агажын тайанып алып, кудайдыҥ адылыжын угуп турган. Кижи сананып турды: «Бу кудай тен тыҥ ачынчак неме турбай, кижиге баш бербес». Учы-учында ол адылышка чыдабай, ыйлам- зырап баштады. Калганчы учында кудай мындый сöстöрлö адылып баштады: — Jок туру, баш болзын, сениҥ бу jерде jыдыҥ да jок бол- зын! 6 Кижи мыны угуп турала, айтты: — ÿлген-кудай, сен меге кичинек ле jер бер, jе керек дезе бу ла тайактыҥ учы сайылган jерди! — деп. ÿлген ачынып, база ла унчукты: — Бу да кире jерди сеге бербезим, билип ал! Байагы кижи эдер немезин таппай, jаҥыс ла кÿҥÿреде ыйлап, сыктап турган эмтир. Jе не де болзо, ÿлген эмеш jымжап, килеп, айтты: — Jе, бу кичинек jерди алгайыҥ. Оскö jаан jерди сеге качан да бербезим. Оны ундыба! Jе сен бу мындый кичинек jердеҥ нени эдерге турган кижи болотоҥ? Оны айдып берзеҥ — деп, ÿлген jилбиркеп, кижиниҥ jажыдын билип аларга сананган эмтир ине. 7 ÿлген-кудай ары кöрöлö, бери кöрзö — кижи тайагы турган jердеҥ ÿт боло береле, байагы кижи jер jаар тÿже берген турды. Учы-учында байагы кижи кöрÿнбей барды, jок. ÿлген-кудай ол бойынча jаҥыскан артып, jерди тÿп-тÿс канайып эдери jанынаҥ санана берди. Ол байагы тöҥдÿ састÿ jерди ары-бери базып, аjыктап тур- ганча, канады кейди кайчылап, кара-öлö карлагаш учуп келген турды. Карлагаш ÿлгенге jаба jедип келеле, оозынаҥ тобрак чы- гара чачты. Ол чачкан jерден jердиҥ ÿсти jараш болуп тÿзелип, байагы састары астай берген турды. ÿлген, мыны кöрÿп, тыҥ сÿгÿнди. ÿлген оныҥ кийнинде бу jердиҥ ÿстине агаш-таш jайаган, jÿзÿн-jÿÿр тындулар да jайаган болтыр, куштарды да jайаган.