Несказочная проза алтайцев. - 2011. (Т. 30)

сööгин экелип кöргÿссе, алты jыракаа алтын берерим” — де- ген». 4 Jе, Акуна санаалу кижи, Тел-Уулды Чырбазарга кöргÿзердеҥ болгой, тушташтырбаан. Jе, кÿскиде аҥдап jÿрерде, бир jарынду кунан айуны (jарын- ду айу деер) аткан болтыр. Кунан айудыҥ эдин чилеп алала, карагай агаштаҥ комдый эделе, оо карчактап койгон. Оныҥ ба­ жын jерге кöмгöн кижи болтыр. Jарынду айудыҥ сööгин алала, Акуна Чырбазарга барган. «Jе сениҥ балаҥ деп билбес, Тыйудаҥ уул бала болгон. Аба-Jышка азып jÿрип, öлÿп калган. Эрмек оҥдоп болбос, шулур турар, курсакты öткÿре кöп jиир уул, ташты кöдÿрер, айылга келбес уул болгон. Мен аҥдап барарымда, мениҥ кийнимнеҥ jÿре берген, дешкен. Эки ай болгондо, мындый сööк табала, карагай агаштаҥ комдой-карчак эделе, сööгин боо салган эдим. Кийим-тудымы öлгöн jердиҥ jанында jаткан, чирип калган болордо, öртöп койгом» — дейле, jарынду айудыҥ сööгин Чыр­ базарга экелип, кöргÿскен. 5 Jе Чырбазар-батыр кижи сööкти кöрöлö, бÿткен. Чын, тегин кижиниҥ сööгинеҥ башка эмтир. Бойы ичине бек санан алтыр: «Jе, бу тубалар эбеш байызын. Мен мынаҥ ары да jуулап бар- бий» — деп айдала, Чырбазар jерин дööн барган. Алты jырака алтынды Акунаа берген. Ол Тел-Уул деген уулдаҥ ары Улаган улузы телеҥет деп адала берген. Jарынак Глукбазарды öлтÿрген, саадагын кöрÿп турган болуп, адала. 6 Jе Jарынак Эjен-Боодо-каанга Кош-Агаштыҥ, Улаганныҥ, Ту- рачактыҥ улузын jууйла, алтан тÿмен телеҥетти Эjен-Боодо- каанныҥ черÿзине бактырган. Ол тушта [Томск] Том-Тура деп, Jаш-Тура деп Бийск адалып турган öй болгон. Jарынактыҥ кожоҥы да бар: Том туралу Алтайда Тоҥ алтыным тур калды. Ак туралу Алтайда Ару алтын арт калды. Том-Тура дегени, оны тоҥ агаштаҥ туткан.