Несказочная проза алтайцев. - 2011. (Т. 30)

Баланы анайда jакып салала, ол улустар одудаҥ эмеш ары барып, ис-тос бар ба деп кöрöргö баргандар. Ол айас аҥ-куш карап ийер деп, одудаҥ ары jорткондор. Ол ло jортып отурарда, олорго сойоҥныҥ черÿзи туштаган. Сойоҥ jуулаар болуп келееткен эмтир. Туштайла, ол алтай улусты бастыразын кыр кöйгöн. Кырып салала, аттарын, токумдарын алганча, сойондор кел jадарда, одуга jууктап, ол тогус jашту бала танып салган. «Бот сойондор бистиҥ улусты кыр салган. Адын, тонын алганча бу келеедири» — деп. Танып салала, бала нени де билбеечеҥ кижи болуп, отурган. Олор келгилейле, баланы тудуп алала, олордыҥ каазы улузына jакыр туру: — Акыр, балады коркытпагар! Оноҥ сурап, керектер угар. Сураган: — Бого кайдаҥ келгеҥ? Не jÿргеҥ? 23 Тогус jашту уулчак айткан: — А мен бого андап, тооргылап, койондоп, балыктап келген улусла кожо келгем. — Улустарыҥ кайден баады? — деп, олор сурагандар. — Бир канча кижи бöдööн барган, — деп, байаа сойоҥныҥ келген jериндööн кöргÿскен. — А бир канча кижи мынаар бар­ ган — деп, ол кечее кÿнде улустыҥ аҥ карап бар jÿрген jериндööн барган деп кöргÿскен. Ис кессе, билийер эдип айткан. — Коп улус мынаар барган — деп айткан, кечее исле. Сойондордыҥ бирÿзи ол уул балады öлтÿрер деерде, каазы болбогон. — Jок ол керек, — деп айткан. — Слер бараар, ол исле бар кöрöгöр: канча кире кижи барган. Ол исле баргар. 24 Балады артыр кöйгöндöр. Сойоҥдордыҥ каазы одуда уулчакла кожо артып калды. Изÿ кÿнге тöгöлöнип jатты. Артала, каа уулчакка айткан: — Одыннаҥ тажып, от сал тур. Айдарда, уулчак одын тажып, от салып турган. Кааныҥ ок- саадагын тытта ил салганын кöрÿп алды. Уулчак сураган: — Бу не неме бу?