Несказочная проза алтайцев. - 2011. (Т. 30)

деп шÿÿген. Андый белге келзе, оны бÿдÿретен аргазы jок деп, сананган. Алтын-Кöлди кечире атты öлтÿре адатан аргазы jок по, деп ченеерге иженген. Кучи чыгып калган болзо, мыныҥ jерин jуулалар деп, кату разведка ийген эмтир. Ол кыйгырып турган улус — оныҥ кöп черÿзи болтыр. Черÿлÿ келгилеген бийлери. Айдарда, байа сары- сойоҥныҥ черÿзи, элчизи: «Эртен сары таҥ таҥдактал турарда, Алтын-Кöлди кечире ат белен болор, Jеерен-Кöлди кечире jебе белен болор» — деп, ол jанынаҥ сöс jетирген. Анайып, Кайракан öбöгöн дезе бÿгÿн таҥ эртеннеҥ алала, эртен таҥ атканча, jадаал туруп, тыштана-тыштана, jÿс текпелÿ темир jаазын тогузон тогус текпезине jетире тартатан туру. Jÿзин- чи текпеге jетире тартып болбогон. 11 Бот Кайракан-Jарнак öбöгöн эртенде, таҥ адарда, кöр jатса — Беле деп jерге, ол ло сууны кечире, Алтын-Кöлди кечире сары- сойоҥныҥ черÿзи кыймырап jадар. Jеерен атты jединеле, экел- гендер. Ол jети кат токумды кере тартала, jеерен атты экел буулаганын Кайракан-Jарнак кöр jаткан. Экел атты тургузарда ла, öрöкöн аткан. Эрдиҥ эргек тöстöҥ ыш — бырт! — эткен, тынду jада-кастагын келип божодып ийген. Кастакты божодоло, айткан келдине: — Jе, балам, jети кат токумды öткÿре аттым, jеерен атты тепший аттым. Кастак чан öдÿп чыкпады. Тепший туруп калды. Андый ла болзо, кÿчим чыккан да болзо, Алтай jеримниҥ, алба- ты-jонымныҥ, азыраган бала-баркамныҥ ырызын ал койдым, ба­ лам. Сен азыраган балдардаҥ jон болор. Сен азыраган малдаҥ быйан болор, мал болор. Мениҥ jуртымды тудатан кижи , келин, сен болорын! Мен öлö берзем, мениҥ сööгимди, эки уулымды сакыбай, «ала кайыҥ агаш апар таштап jадым» деп, бу туулакка сÿÿределе, ары Баш-Куш ла Чолушпадыҥ бириккенине, [мени] апар таштап сал, балам, — деп jакыды. — Сары-сойоҥ эмди биске табарбас, умзанып, jерибиске ойто кирбес. 12 Анай айдала, ол jебени аткан кийнинде, Кайракан-Jарнактыҥ тыны чыга берген... Келди дезе байаа Кайракан-Jарнакты туулак-