Несказочная проза алтайцев. - 2011. (Т. 30)

Бир катап калапту тартыжуда Толдой jаан шыркалаткан эм­ тир. — Алтайдыҥ батырын бастыс!' Эдегиниҥ учы тыркырап, ады- наҥ тÿжеле, тöҥниҥ алды дööн барды, байла, кини ÿзÿлген болор. Эмди биске амыр болор! — деп, сÿÿнчилÿ jетирÿни черÿчилери Чадакка jетириптир. 5 Толдой öлöр алдында ийнизин бойына алдыртып алала, айткан: — Ийним, мениҥ тыным эҥирге jетире чыдашпас, мен öлöтöн эмтирим. Мениҥ айтканымды бÿдÿр: сен олорды сÿрÿшпе, Алтайыҥа ойто бурып, барып jаҥы jурт тöзö, арткан улустыҥ тынын кыйбай, Алтайына апар. Моҥолдор Толдойыҥ öлгöнин билеле, аттарын амырадып, аш- курсак азып, амырай бертир. Курсак кайнаган, эт бышкан сонын- да, Чадак Толдойдыҥ ÿйине бийиркеп, мынайда кыйгырыптыр: — Олjого брааткан ÿй кижи, торолоп турган болорын? Теп- шиге кир! Толдойыҥ ÿйи тепшиге кирбей, чöгöдöп алала, каруузын мы­ найда бертир: — Олjого брааткан ÿй кижи тепшиге канайып киретен, кал черÿниҥ башчызы слер озо кирбесте. Керсÿ айткан сöстöргö сÿÿнип, Чадак эки jеҥин шыманала, тепшиге киргелекте, саадактын огы ого келип тийиптир. 6 Толдойыҥ ийнизи, аказыныҥ сöзин укпай, оныҥ саадагын алала, öштÿдеҥ öч аларга санантыр. Ол Чадактыҥ одузына öҥöлöп келеле, одожында ташка jажынып алала, келишкедий öйди са- кып отурган. Чадак эки колын шыманып ла ийерде, эки кары- зын сый адып ийиптир. Чадак кыйгырып-кышкырып, болушчыларына jакару берген: — Олjого алган улусты, уй-малды öлтÿрип, олордыҥ ичи-буу- рын jара кезип, мениҥ колымды изÿлегер! Мениҥ адымды ла бастыра немелеримди [jööжöмди] мени аткан алтай батырга бе- ригер. Олjого брааткан арткан улусты, олордын малын божодыгар, оноҥ öскö алтай батыр бистиҥ кийинистеҥ сÿрÿжер. Мынан тÿрген качактар! Бу качалаҥду jердиҥ ады Кача болзын. Эзенник уулы Эр-Чадак алтай батырга шыркаладала, анайып качып jанган дежет.