Несказочная проза алтайцев. - 2011. (Т. 30)

ÿстинде неме артпас. Бис экÿ бÿдер тушта ийде-кÿчис jаҥыс бÿткен. Маргаан эделик бис экÿ — дейт. — Сениҥ адыҥды мен адайын, мениҥ адымды сен ада. Кем ле озо адап ийзе, маргаан ол кижиниҥ болзын, ол кижи jааны болзын, экинчизи оныҥ jöбине jÿрзин — деди. Экÿ jöптöжöлö, Jылан-каан: «Чийип-чайып, чийип-чайып» — ла деп илби-тармазын тартынып, Шунуныҥ адын бедирей берди, адаарга. Ол öйдö Шунуныҥ санаазы кирип-чыгышталып барды. Оноҥ ол кыйгырып ийди: — Алтын топчымды чечейин! — деп. Оной ло айдарда, Jылан-каанныҥ ады Алтын-Топчы болтыр. Jылан-каан алтын jамызын чечип, Шунунаҥ камаанду болор бол­ ды. Шуну jааны болды. Jылан-каан база Бала-каанды jуулабас болуп молjузын береле, сала берди. 18 Оноҥ Шуну Бала-каанла jуртаган. Ол jуртап jÿреле, эки уулду болгон. Jааныныҥ ады Кöстöкö Павлыч болгон, кичÿзиниҥ ады Николай Павлыч болгон. Оноҥ Шуну ырап jÿре берген. Кöстöкö Павлович ада угын тöзöгöн батыр укту, кубулгазын кижи болгон. Ол параход эделе, jÿс кавалер [ист] черÿлÿ ойноп турала, табылбай калган. Улустын айдыжыла болзо, ол Америкада Кÿҥкер-каан болуп барган. Кичу уулы тегин кижи болды, Николай каан болуп артып калган, энезиниҥ ордына. Амыр-Санаа дезе кайыш курлу кара албатынын кааны болуп отурган. Бир кун оны камык черÿ келип jуулаган. Амыр-Санаа кайкаган: — Бу кандый jуучыл албаты келип jуулаган — деп. — Бир jуучылды öлтÿреле, кöрöтöм — дейт. — Оскö каандардаҥ jуу келген болзо, удура барып, jуулажатан турум. Бойымныҥ кайыш курлу кара албатым jуулап турган болзо, чагы jеткени ол болотон туру, чачып баратан турум! — деди. Бир jуучылды öлтÿреле, кöрöр болгожын — бойыныҥ кайыш курлу кара албатызы болтыр. — Чагыҥ jетпеен эмтир, кинчегиҥ ошкош эмтир. Мынан ары албаты каан jок jадатан öй jеткен туру — дейле, Амыр-Санаа- батыр, албатызын чачала, качып, ырбап jÿре берген. Кааны jок артып калган албаты öскö каандарга jуулатырып, олjолодып, таркап-таркап барган эмтир. Учында Алтайдыҥ он эки