Несказочная проза алтайцев. - 2011. (Т. 30)

новка. Бот ол Солоновкага барала, ойто саҥ öрö аккан, аккан... Смоленскийге jеткен бе, jетпеген бе? Обко кирген. Оноҥ ары Обь болуп jÿрÿп калган. Ондо ÿзе jуу-чак болгон jерлер, алдында алтайлар jаткан. 144. ШУНУ 1 Кайыш курлу кара албаты мынаҥ озо Калдан-Ойрот каанду болгон. Калдан-Ойрот каан эки балалу болгон. Jаан балазы — кыс, ады Эрке-Шуру, кичинеги — уул болгон, Шуну. Калдан- Ойроттыҥ jаан кызы Эjен-каанныҥ уулына барган. Эjен-каан ла Калдан-Ойрот кудалашкан, тöрöгöн улус болгон. Бир öйдö Калдан-Ойрот Эjен-каанга, кудазыныҥ jерине, айыл- дап барган. Аракыдап, чегендеп, канча öйгö jыргаган. Ол jыргап турала, бир кун Калдан-Ойрот Эjен-каан кудазына айткан: — Кÿйÿм ле баламды меге бер. Бойым jериме аларым, бойым jериме jуртададым — деп. Оны угуп, Эjен-каан каруузын jандырды: — Канын-jинин jудунган, кара-боро санаалу Калдан-Ойрот- тыҥ jурты дööн уулымды, келдимди бербезим — деген. Оны угуп, Калдан-Ойрот аай-бажы jок ачынган, темир öҥдÿ, кöк-боро адына минип, jери-jурты дööн jанып ийди. 2 Jерине jедип келеле, канча jÿс черÿнеҥ jууп алып, Эjен-каан- ныҥ jуртын jуулайтам деп, ойто атанды. Эjен-каанныҥ jуртына jедип барза, удура оны jуулап та jаткан неме jок. Эjен-каанныҥ албатызы кайа кöрÿп, мÿргÿп ле jадар болды. Калдан-каан ÿч jылга ал-черÿзин ээчидип алып, jортып jÿреле, эткен немези jок болды. Jуулашканы да jок болды. Ойто Алтайыдööн jанып ийди. Алтайына jедип келерде, Шуну-уулы сурады: — Уч jылдыҥ туркунына jуулажала, нени угуп-кöрÿп келдеер, адам? — дейт. Адазы каруузын берип отурат: — Эjен-каанныҥ албатызы ары ла кöрÿп алган мÿргÿп jадар. Бистööн удура кöрбöс, бисле jуулажып та jатканы jок. Эjен-