Несказочная проза алтайцев. - 2011. (Т. 30)

Онойып он беш камныҥ чын кÿчтÿзи эки кам болгон. Ол Jöргöмöш-кам ла Калтас-кам. Jе ол бала-кам кÿчтÿ кам болор эди, онойып jÿрген болзо. Ол карган оной куучындап отуратан. 134. ЭР-МОҤУС 1 Эр-Монус деп неме болгон. Коркушту jаан камды алдыртып экелген. — Сен коркушту кÿлÿк кам болзон, Алтыгы ороондо Эрлик- бийди камдайла, экелип бер. Байагы кам айткан: — Чын кöрöргö, угарга турган болзогор, jети малдын куу бажы керек. Темдеги jок кара буканы öлтÿреле, терезинеҥ кайыш армакчы неме берер. Мени кара буканын терезинен эткен ар- макчыла кÿлÿп койор. Тÿн келзе, чечип тураар, туш болзо, кÿлÿп тургар, мен камдаарым. Эрлик-бийди мен слерге экелип берейин, чын керектеп турган болзогор. Эр-Монус кара буканы сойоло, терезин кайыштап алып, jети куу башты экелип алган, камдадып баштады. 2 Байагы кам неме тун болгожын камдап турар, тÿште торт санын кÿлидип алып, тÿҥÿрин бажын туй jабынып алала, уйук- тап jадар. Кара темирди кызыдала, кöдöнин каартыр jадар. Тÿндÿ-тÿштÿ jети конок камдаган. Jетинчи кÿнде Эр-Монус угуп отургажын — таҥары тушта кам камдап турган: — Айлу-кÿндÿ Алтайдаҥ Эр-Моҥустыҥ кыйынына чыдашпай келдим. Тöгÿн дезер, кара буканыҥ кайыжыла тöрт санымды кайра кÿлÿди. Тöгÿн дезер, кара темирди кызыдып, эди-канымды ÿзе öртöди. Бу кыйынга, бу буруга чыдаш болбой, слерге келген эдим. Эр-Моҥус деп неме: «Арлу, кÿчтÿ кам болзоҥ, экел, кöрöдим» — деген. Мыныҥ учун бу буруга чыдабай, элчиге кел­ ген неме эдим. 3 Оны уккан Эрлик-бий каруузын айдат: — Jе, ойто айланып баргын. Удабас кийниҥнеҥ jедип бара- рым, Эр-Моҥуска jолугарга.