Несказочная проза алтайцев. - 2011. (Т. 30)

КАМДАР КЕРЕГИНДЕ 133. КАЛТАС-КАМ 1 Бу чöрчöкти мен мундус сööктÿ Согодин Аркак деп кижи- неҥ угалгам. Ол кижи карып келеле, бу ла jуукта божоды. Бойы- ныҥ öбöкöзи керегинде айткан чöрчöк бу. Озодо мундустардыҥ камы болгон эмтир. Бир катап öштÿлер бир jерге камдарды jууп алган. Ортööр деп айткан. Камдардыҥ ортозында кандый ла кам бар эмтир. Кÿчтÿ кам бар, коркушту эҥ кÿчтÿ кам бар, ойндо талорто кÿчтÿ, ойндо тегин ондый, сыраҥай jÿдек кам бар, башка-башка jÿрÿмдÿ камдар. 2 Ол камдарды ончозын jууйла, он беш камды бир öзöккö jууйла, ончозын öртöгöн эмтир. Ортööрдö (öштÿлер öртöп тур- ганча), бир ле кöрзö — айылдаҥ эки кас учуп отурган. Кара кас туку теҥери дööн бийиктей учеерен, а боро кас кийининеҥ учуп чыккан. Учуп jаткажын, öштÿлердиҥ бир jуучылы ол касты адыйен. Ол кас айланып, сыктап, калактап, jерге келип тÿшкен, кижи ÿниле кыйгырган: «Калтас-таай! Оштÿлерди кыр! Оштÿлер- ди öртö, мени адыйен учун!» 3 Ойндо ол боро кас jерге келип тÿжеле, кыс бала боло берген. Бала-кам Алтын деп атту. Ойндо ол бала öштÿлердиҥ колына тÿшпеске, тöжинде согоонды мынайып чупча соголо, кÿйÿп jаткан оттööн калыйен эмтир. Оноҥ öштÿлер, от-неме ÿзе кÿйген кийнинде, баскылап келеле, кöрöр болзо — ондо таш jаткан. Jаан, кызыл-чоокыр болчок таш. Оноҥ айдышкан: «Бу кандый таш болеерен? Алдында мында таш jок, jок по?» 4 Оштÿлердиҥ бирÿзи ташты айландыра базып, тебип ийерде, оноҥ тодоштордыҥ Jöргöмöш-камы туруп келген. Оштÿлер оны ÿлдÿле кезерге jеткелекте, ол кам, кöгööн бололо, учеерен.