Несказочная проза алтайцев. - 2011. (Т. 30)

Мынаҥ озо чакта, Jоло деп Алтайда jоло деп куш болгон, коркушту jаан куш. Ол куш дезе албатыныҥ база азыраган ма- лынаҥ эм ÿзе тебеле, апар jип кой турган. Jе оны бир кандый да уул охотиться эдип, канча jыл аны следить эт турала, ол куштыҥ уйазына киреле, öлтÿр койгон. Оныҥ учун Jолоны Jоло деп адаган деер. Jоло деп куш болгон дейт. Ондый jаан куш. 109. КАРАГАЙА ЛА ЧАПТАГАННЫҤ JУУЛАШКАНЫ 1 Озогы, озогы одус ÿйеде, jебрен чакта, jетен ÿйеде кара кыр- гыс бо Алтайга jаулап* келген. Албаты-ньонды кöдÿре jаулап, малы-jööжöзин каурып, Чаптаган кеен*. Качан кара кыргыс Чап- таганга келерде, Чаптаган дезе сары тайга боло беен. Кара-кыргыс Котон-Кара деп öзöккö келеле, Чаптаганга сары тай кыс тайган. Качан сары кысты кара кыргыс тайарда, Чапта­ ган тас колтыгын ача соккон. Аны кöргöн кара кыргыс ньон- албатыны тоноп, камык малды айдап, ончолорын олчолоп, öлтöрöрин öлтöрип, анаҥ jÿре беен. Ол öзöктиҥ адын котон черÿ тÿшкен деп, Котон-Кара деп адаан. 2 Анаҥ кийнде кыргыс каан анан ары баан. Ол Каргайа деп тайгага jеткен. Кара-кыргыс кара тайга болтыр деп кара кыс ага тайган. Кара тайга дезе кара-кыргысты кöрöлö, камык jерди куу туван эткен, тайга бажы бош бöктöлö беен. Кижи jÿзи кöрнвöй баан. Канча jылга, канча айга кара кыргыс Каргай йанын алва- тызын таппай каан. Айдарда, Каргайанын алваты-ньонын тавал аай jок болордо, кара-кыргыс кал черÿзин jединип, jери jаар ньана беен. Анайдарда, алватызын корып аан. 3 Качан кара-кыргыс jÿре берерде, Каргайа Чаптаганга чул- данган, айткан: «Кара-кыргыс сары кысты саа тайарда, сен сööнöлö, албаты-ньонныҥ кара-кыргыска олчолоткоҥ!» — деп, Чаптаганды кара корумла аткан, кай-ташла октоон. Чаптаган дезе, тоолго тайала jулдаган.