Несказочная проза алтайцев. - 2011. (Т. 30)

Алмыстарды айдап алып, чабдар беени jединип алып, ат ча- кыга jаба таҥып, Тöрбöлjиктиҥ тöрт ÿйе тöс jерге тÿшкен, Урбÿлjиктиҥ ÿч ÿйеге Тöбöти-камга табыштырып берди. ÿч тÿҥÿрии тÿпилдедип, тöрт орбозын оосондырып, Алтыгы ороон- го тÿже берди. Кÿлер сулугын чайнандырып, кÿреҥ бука тайыл- галу алыс jерге тÿже берди. Кара сулук чайнандырып, кара бука толунтылу jаан кам камдап jатты. Казырланып камдап jатты, канын jудунып, айдып турды: «Тÿби jок jаманы учун тегерик бурула кыйын салар». 8 Тегерик буру айланган учун кижи каны суузынду, кижи эди курсакту алмыстарды кыйынга салды. Тöрт казыкты кагала, чыч- кан кÿйбес от салып, алмыстарды jаба таҥып, бажын терезин сойоло, ийттиҥ баш терезин кийдирди. Эди-канынаҥ кезеле, ал- дында отко таштап jатты. Jети алмыс калагы jер тогуска тор- гулан jатты, jети шилеенге угул jатты. Айры башту ат камчызы сын эдин сыйрып jатты, арка терези бут шымалды, jарын тере- зи кол шымалды. Ачу-корон ыйлай берди, jалынмас алмыс jалы- на берди, эки кöзи соолып jатты, эди-каны кургап jатты. Ол алмыстардыҥ айтканы мындый болды: 9 Алтайдаҥ ырбып баралык, Ойто Алтайга айланбайлык! Албаты канын ичпейлик, Кижи баспас jерге барайлык, Кийик болуп артып калайлык, Бу кинчектеҥ айрыгар, Ойто качан да келбейлик! 10 Jылан болуп, эди тартылышты, jыраа болуп, сööги кажайды. Тöбöти- кам озон jатты. Осонып, айтканы мындый болды: «Эрлик jердиҥ элчизи болгоҥ, алыс jердиҥ алмызы болгоҥ. Алтай быjарсыткаҥ, бурулу сен, кижи эдинеҥ курсакту сен, бу шыралга cere jетсин! Jериҥ Ай-Тöгöти тайгада, албаты чыкпас бийигинде!» Алмыс-Куй деп таш бар. Ол куйга кагып салды. Jети алмыстыҥ jети сÿне- зи jети алмыстыҥ шалтыраган сööгин jÿктенип, Ай-Тöгöти тай- ганы кöстöп, Алтай jердеҥ ырбап барды. Оноҥ бейин албаты амырады...