Несказочная проза алтайцев. - 2011. (Т. 30)

Талисман буулакойон дийт, байа эмеенге. Бир учы мында, бир учы... байа трусаныҥ несинде бектекойон. Эм всё, аканчательна аларга jаткан на (каткырып jат). Анаҥ [кам] сÿротуруп, апар суккан. Анаҥ айткан дийт: «Тогыс jыл бого ойто келбе, Тагый- та» — деп. Анаҥ бу босколоҥ öйдö ол Бöкöнбÿрöдöн кöчкöн байа киши. Ого тогыс jылды jетпей, ол ойто келген Тобожокко. Байа алмысы ойто келбей а, оныҥ ÿйи jеткелен кийнинде. Кам да jок, чорт то jок, нама да jок. Оны кем айрыйт? Анда jÿлjат, öлкалан деди [ол кишини]. 95. АЛМЫСТАРДЫҤ ЭТКЕН НЕМЕЛЕРИ 1 Анда ол jерде, ак ла jерде, мындый тезе ак jерде мал jалап отоп турган jер бар. Альдыҥ ла jаны. Эм эҥир кирзе ле, анда туман бурлап турар, ондо улус алмыс ла кыймыраш туру деп. Алдында андый болгон. Оныҥ кийнинде бу jуукта бу jаанап келеле, бежен-алтан jылдарда звеноводтоп* турала, барзан, байа­ гы мындый jалбак jерде мал тепсеп кой jат не, jок этире, ойн- до мал jайгыда тайгадööн кöчöр jат. Тайгадööн кöчöрööн кий­ нинде барсаҥ, ол куjурдыҥ ичинде коркушту jараш эткойон. Jе jааны бу ла кирези, бу ла кирези андый, jе тöрт-беш сантиметр. Айак, чарас, суску, jе калбак-неме jок, суску, бычак, андый байа эчки, кой эдип тудыйеле, тÿнизиле кадыр койор. Та канай ка- дыркойтон? Коркуш jараш эт кÿйер, чооп кÿйер. 2 Оноҥ бис тезе бригада табыжыйеле, оны барала, ташла ток- поктойеле, ончо токпоктойло чачыйерис. Öлöҥ, öлöҥгö jÿрзеҥ, ойндо ол öлöҥди jуурга барсаҥ, ойто ло эдип кÿйген jадар. Ан­ дый болгон. Эм анда jок деш jат деп. Мен сурап jадым уулдар- даҥ: «Jе, бар ба?» — «Jок». — «А неменеҥ улам jогылган?» — «А ол jерди бис барала, тракторло барала, jарыйенис, jарыйенис куjуры-суула. Jарыйеристе — jылый калан». А ол jылыйала, кай- да барар?! База ла бир jерге кир калбай. Эм бу ла мынаар, Чибит jаар браатсаҥ, бу кÿр туру не, бир jаҥы эткен, ол кÿрдиҥ бер jанында кызыл jap мынайта барган, ол кечире машинала бараат кöрсöҥ, jарда мындый jаан ойык. Ол