Несказочная проза алтайцев. - 2011. (Т. 30)

резе бар, ҥайле айделе сурлап jит. Аҥжы шымшаань туралкеп, бир ирык тöҥошти ийдал, бойыныҥ оорына сал салды, кöҥнöклö (кедендин тикен тон) бöктöп салды, jаап салды. 4 Бойы мултугыны аалал, jÿрÿктиҥ тöзине jазап-jазап тураал- ды, кöр турjит. База бир эвеш ле воон, ньаан кыс турал, ай- ландыра кööрийди, улуг аҥжыныҥ jаатен jеринза кöрди, сурлап- тен кöс ÿÿш парды. Улуг кыс тыҥмазыны уйгузалды, ньеҥнери- ни öрö тÿрвектептилер. Jÿрÿк тöзинде туртен аҥжы кöрзö: ой, ой-оой! Сырвактары- ныҥ узуны! Каду jес сырвактары айга jалтыҥнапjит, кöртöн лö эвес. Эки кыс ыншаань келтилер, эме ааҥ jаатен jееринзаа ке- елтилер. Оттыҥ кыйына кел jеделе, сырвактарыла ирыкке сайга- нары, тöҥöшкö öтÿре кир бартыр. 5 Ол ло тушта аҥщы мултугыны кöдöркöп, — таре! — ле бе- рийтир. Эки катап адале, кыстар jыгыл ваанде, тевин келевеен. Келеверкеп, кöрзö — кыстар тоҥдыра-тÿҥдÿре тÿш калтырлар. Капшаай тевин бар, карындажыны уйгусса, ҥай jес сырвактар- ныҥ jыдынаа айхаан. Кайт-кайт ле уйгузал, ньан келтирлер. Аҥнаан да jок, jоргон да jок. Алында андуг jес сырвактар — тагныҥ ээлери, кöп болгон деештилер. Кап-шööк! 89. МЕН БИР КАТАП АНДЫЙ НЕМЕЕ ТАБАРГАМ 1 Тургак деп неме болгон, адым тушалкалды. Ат токтоп, jÿро- туран ат тушакталып, jÿралбай, токтокалтыран деп. Ол кöрмöс, тургак, дешти не тургакты. Тÿнде андый нее бол турар. Мен бир катап андый немее табаргам. Тÿкÿ Талду деп jерге jÿргенис, тÿнде келjаткам. Jолло ло келjаткам. Адым кенейте ле jÿраалбай, кöдÿргилеп, токтоп турар. «Каныйткан болтон?» — деп кöрсöм — не де кöрÿнбес. Оныҥ кийинде камчыласам, jаҥыс ла кишеендÿ неме чилеп бас полбой турар. Анаҥ тöмöн, jолдыҥ алты jанындöн кöрсöм — от кöрÿнтурар. Анаҥ кел адымды кишендекÿйеле, от кöрÿнген jердööн басеердим. 2 Барсам — аль кöчкелтир. Улустар от салкойон, отурлары. Оноҥ ол альдыҥ ÿй киши: «Каныйтар?» — деп, мени билкойтыр.