Несказочная проза алтайцев. - 2011. (Т. 30)

85. ТУРГАК Бабыл куучындаган. Бир катап Кулады дööн Сооjоктоҥ кел jаткан. Кел jадарда, алдында атту улус бараткан, кийин jанында, айла база улус кел jаткан ошкош. Куучындашкылап турар. Оной ло ол улусла кожо барып jаткан ошкош, агаштыҥ будактары jÿзине тийип, jара согуп тургандый. Билинбей калган. Билинип ле келерде, кандый да бир jерде турган. Ыраакта Алтыгы-Карасууныҥ кыры кöрÿнип турган. Адын агашка буулап койоло, бойы Алтыгы-Карасууны ла кöстöп, арал- даҥ чыккан, тоҥмок сууга чыгып келген. Оноҥ ойто адына барып, ойто аралдаҥ чыгып, jанган. Бабылдыҥ билинбей калтуран jери ондый jер дешкен не, — улус билинбей калар, азар, санаазы аймай берер. Тургакту ба, кандый jер? 86. ТУРГАК Бир катап мен тÿнде Боочыда келип jадарымда, адым баспай, тура берген. Канайтсам да, баспас. Кенетийин кийин jанымда: «“Каракол-Бажы — Алтайым!” — деп кыйгыр!» — деп, ÿн угул- ган. Оной айдарымда, адым база берген. Кайра кöрöр болзом, кижи jок. Келеле, мен ол керегинде Эjийге куучындаарымда, Эjий: «“Каракол-Бажы” деп кыйгыр деп, Алтайдыҥ ээзи айткан ине — деген. — Каракол-Бажы Алтайыҥды ундыбай jÿр» — де­ ген. 87. ТУРЛАК* — Вера мылчадаҥ шыгалып, парчында, кем де кычырчыт деп, айткан сен... — А-а-а, турлак... Киши... кыйгырчыт деп мени: «Бери кил» — деп. Ол десе кишиниҥ ÿнине барган анаҥ. Барган, бар- ган — бир де киши jок. Ол десе ол саста турлак болтыр. Кус­ тики*, кичеч агыштыр осчит... Кыйгырчидир, бар ла бар — анда бир де киши чок. Азон кöрсе — киши атту келчит. Атту кел, ол ок киши турабан, айчит: «Сен канаа барсын?» — деп. «Мени кишилер айтчит: “Кел” — деп, мен бардым» — деп. «Бир де киши чок — деп айтчыт, — анда». Кел шанакка отырсалып, кел неткен [уйся акен].