Несказочная проза алтайцев. - 2011. (Т. 30)

2 Эки нöкöр аҥдап барза, аҥ изи бар, аҥдар jок, бир де тирÿ неме кöрÿнбеди. Бир де тирÿ неме öлтÿрип болбой, ÿч кÿн шы- ралады. Одуга келзе — мундус сööктÿ уул кöп одун белетеп койгон, азыктаҥ курсак азып койгон, сакып отурат. Иркит уул ачын турат нöкöрине: — Сен одуга отурарга келгеҥ бе? Аҥдаарга ба? Бисле кожо не аҥдабай jÿргеҥ? Тöлöс уул токтодот: — Ол тегин кижиниҥ кайын угуп тураан* эмес. Алтай ээзи кайын угуп тураанда. Ол чöрчöк айдып берип тураан* нöкöрине. Алтай ээзи аҥ-куштаҥ не бербей тураан? Ол нöкöрине берер, сураза. 3 Мундус сööктÿ уул ÿчинчи кÿнде айдып турат: — Алтай ээзи топшуурды мöштиҥ тöзине jöлöп койды. Алар болзоҥ — ал, кайлаар болзоҥ — кайла. Топшуурын экелейин бе? Уулдар айдат: — Экел, кöрööк. Мундус сööктÿ уул кайыҥ агаштаҥ эткен, ак кылла кылдап койгон, ÿч кылду топшуур экелген. Байа уул кайлаган, бир эмеш кайлайла, айткан: — Jе, айуны кем адатан? Сыгынды кем адатан? Айу адатан кижи бу дööн кырды öрö барзын. Сыгынды адатан кижи кыр ажыра барзын. Мен бу кайымды ÿзе кайлабаанча, мылтык алба- зым, мен тырмакту алу öлтÿрбезим, jаан туйгакту алуды бойоор öлтÿреер. 4 — Jе, сен билетен болзоҥ, мен бу кырдööн чыгайын — деп, бир уул айтты. — Mere кандый öндÿ айу, кайда туштаар? — Сен кырдыҥ кырына чык парзаҥ, аркадаҥ бир аҥ чыгар, беш айры мÿÿстÿ. Кийин дööн кöрÿп, келер. Аҥ сее jуук келер. Jе оны атпа, ары барзын. Аҥныҥ кийнинеҥ агаштаҥ jаан сары айу чыгар, оны ла jазап ат. Экинчи уулга айткан: — Сен кыр ажыра чыксаҥ, jети айры мÿÿстÿ аҥ келер, оны ла jыга аткын. Коркушту кöп андар келер, jе кöп аҥдарга тийбе, онзы jарабас.