Несказочная проза алтайцев. - 2011. (Т. 30)

Анаҥ бери эмди арслан ла кижи кöрÿшпес. Арсланды кöрзö, кижи öлтÿрер. Арслан озо кöрзö, кижиди öлтÿрер. 5 Анаҥ ары экинчи уулын мааны jакыган: — Адаҥ карыр jажы jеде берди. Адана бир кунажанар курсак таап болорыҥ ба? — деп. Экинчи уулы барган, кондыра jÿреле, эртезинде jаҥыс кижи экелди. Одуга уйуктап jаткан кижини тудала, экелтир. Адазы ачынган: — Откöниш турганар ба, öчöжип турганар ба меге? «Кижи- ле бар öлÿш» — дедим бе? Сен канайткан кижи? Бар база кижиниҥ öштÿзи болуп калды. Бар кижини озо кöрзö, кижини öлтÿрер, кижи оны озо кöрзö, ол барды öлтÿрер. 6 Ооҥ кийнинде шÿлÿзин деп уулын айбылаган, курсак экел бер деп. Шÿлÿзин ÿч конок jÿреле, бир öскÿс чаап экелген. Адазы оны jийле, jÿк ле öзöгин jазып ажанды, ары тойбоды да, бери куру да артпады. Jе курсагыҥа jÿртен турбайыҥ деп айтканынаҥ улам, шÿлÿзин аҥды да, койды да тут jат. Кижиге база да эрендÿ. Кижи кöрзö, шÿлÿзин ары мантап jат. Андый да болзо, кызам jерге туштаза, чыркалай аткан кийининде, шÿлÿзиннеҥ чеберлен jÿрер ан. 7 Тöртинчи уулын — кискени — айбылаган. Киске барала, jÿк ле jаҥыс чычкан экелген. Jиирдеҥ болгой адазы ачынган: — Сенин экел берген курсагын меге бир де чайнамга jетпей jÿрбей. Бойыҥ jигейиҥ. Мал-аш азыраган jерге, бала-барка азы- раган улустыҥ айылына jÿргедийиҥ. Кижидиҥ колына jÿрбезеҥ, курсагыҥа jетпезиҥ — дегенинеҥ улам киске кижиниҥ колына jÿрип калган. Jе, мениҥ билерим аайынча, мааны деп аҥ керегинде чöр- чöгим божоды. Менеҥ öскö улус бу чöрчöркти билер болор. 44. ТАРБАГАН 1 Тарбаган озо баштап аҥчы болгон. Кижи коркушту чечен адышту. Jер Алтайда ады-чуу чыккан jаан аҥчы. Бир катап ол айлыныҥ ÿстиле тейлеен* учуп бар jадарда, оны тÿжÿре адарга