Несказочная проза алтайцев. - 2011. (Т. 30)

нына суу кöдÿрилген. Ол jемирилип, тал-табыш коркышту ла болгон, кÿзÿрт эмес кÿзÿрт турган. 5 Капчыкта отырып алган улус суу ÿстинде кайкалап jÿрген тын- дууны jууктада тартып алып, оныла ла ажанган, аргаданган. Оноҥ чайык jабызап, суу тöмöндöгöн кийнинде, кобылар, jиктер, капчалдар бÿткен. Эмдиги таркап барган улус ол ло капчыкла аргаданган бал- дардаҥ таркап барган. Агаш олордын кажы ла агаштан алган ÿреннеҥ öзÿп jаранган, Алтайды бÿркеген. Ол эр кижи балдарынын балдарына ат адаган. Балдарынын ады малдыҥ кажы ла ÿйе-сööгиле адашташ. Чандыр jигени — Чапты, картазын jигени — Кыпчак. Оноҥ арыгызын ундып койгон. 28. КУДАЙ КУШ Ол Кудай куш деп кушты кижи де öлтÿрбес. Ол Кудайдыҥ эҥ кару кужы болгон дийт. Ол кушты дезе, оны кижи öлтÿрбес, не де öлтÿрбес оны, эдин де jибес. Оны öлтÿрзе — jаман. Ол Кудайга эҥ на кару куш ол дийт. 29. JАЛ-МÖҤКÿДЕ САЛ Себиниҥ кырын, тайгазын Jал-Мöҥкÿ деп адаган. Чайык чы- гарда, албаты сал эткен. Суу jабызаарда, чайыктаҥ аргаданган улус анда jаткан. Себи — сууныҥ адыла. 30. JЕТИ-КÖЛ Чайык болтонын билген на. Сал эткен дийт. Бастыра тынар тындудаҥ экидеҥ jууган, куштаҥ-эштеҥ, тынду немедеҥ, бир ир- кек, бир тижи, jууйла, салга салала барган. Jети-Кöлгö jеделе, ондо бажында карантык jерге аргаданган на. Jети-Кöл база ла Jазулуда. Ойндо анан байа чайык токтоордо, кандый куш ийеерен эди? Jер бар ба деп бар корзин деп. Ол куш jалбырак тиштене- ле келген.