Несказочная проза алтайцев. - 2011. (Т. 30)

чугы-чугы этпезин деп, эгерди* эжик алдында артыссалтыр, Эр- ликти божатпа деп. Эрлик дезе эгерди айлындырып, айттыр: — Шпа деп, мен саа чылыг некей берин, сокка тограссын. Аш берем, аны чийип алзан, пир ай аштабасыҥ. Эгер дезе аг ÿрбегине пÿткел, Эрликти öргöҥ ичинса пожот ийдир. Эрлик киреле, айдыр: «Пу мынар пеес мен калыгым по­ лор» — деп айдала, бойыныҥ кудыны чатчын кижилере ÿбÿре пертир. Кижилер тирилпанар, уйгудан турган шылап. 24. JААН ДЕП АҤНЫҤ ÖЛГÖНИ Коп чактар мынан озо, jердиҥ ÿстинде чайык чыккан эмтир. Ол тужунда кижи коркушту jаан сал эткен. Jердиҥ ÿстиндеги бастыра тындуларды бир эжерден алып, салына отургузып алала, талайла кайкаладып jÿрген. Ол онойдо бастыра тындуларды öлÿмнеҥ аргадаган. Jе ол аҥдардыҥ эн jаан кааны, jаан деген ан, салга отурбаган, мойноп айткан: «Мен сен jоктоҥ до бойым чыдажып jÿрерим. Мен бастыра андардын кааны». Ол тöртöн кÿнге талайла эжинип jÿрген. Онон чыдашпай, талайдööн чöҥö берген. 25. JЕРДИҤ ÿСТИНДЕ JАЙЫК БОЛОРДО 1 Jебрен öйлöрдö Алтайда, туулар jеҥестелип öзöр тушта, суу jарылып агар öйдö, jаан чайык чыккан болтыр. Ондый айалга- ларда кöп тындулар кырылып божогон. Ол тындулардаҥ jÿк ле jылга кирген он эки тынду арткан. Кеен сынду Алтайга кеjим салар арга jок, торко сынду Сÿмер- ге токум jайар jер jок болгон. Не дезе jердиҥ ÿсти jерлик аҥныҥ, тербезен ийттердиҥ, jеек jыландардыҥ сööгиле бÿркелип калган. 2 Куулгазын тындуларды кудай jууйла, jакып айдыптыр: — Тöрт бöлÿкке бöлинегер. Jаҥыс jерге jÿрерге jарабас. Jары- мыгар слердиҥ jайучы болор, jарымыгар дезе öштÿ болор. Улу отырала, jайучыга айдыптыр: — Jе, такаа jерде jÿргей. Мен он эки jылдыҥ бажында айланып келип турайын. Алтайга анайда болужайын. Мен теҥери-