Несказочная проза алтайцев. - 2011. (Т. 30)

1 Пурун-пурун полтыр ошса, пурунаныҥ ойнанда, эмдийе- нин бойнанда чаткан ньаан киши, Челбеен деп адалган. Ол Челбеен десе ньаан сööктÿ болган. Ньаан коси, ньаан аксы, ньаан капту чÿрген. Ол капка айткан укпас баларды салалчыт, апаркелип... Агач арасында ан ньаан уг болган. Ол угде десе кебелиг болган, ньаан кебелиг болган. Ол кебеде от кÿйчит. Ол отка паларды апаркелип, бажына, чачына пес* кырыйчыт. Ол чачына кырыйкелип, чачына, башына тусапкелип, бышырчыт. Бышыркелип, чипчит баларды. Балар ага коркытан болган. 2 Анан кишилер баларны таппынгалчылар. Азон угелер дезе пес чулыжалып, Кудайды бар сурапчылар: «Бу биске болыш, бу Челбеенди мындаҥ кедери апыр! Най баларыбысты кырпарый- чыт!» Анан дезе Кудай сананган-сананган, кемди анаар ийтен, ол Челбеенди апарарга тегрисяяры. Анан Кÿнди айтчит: «Кун, сен тÿш». Кун айтчит: «Мен тушсем, пес черсикте чу пар куйпарар- га: кишилер öлпарар, пес агач, куштар, аннар — пес öлпарар». 3 Азоондо Айды айтчит: «Сен туш». Ай айтчыт: «Мен тушсем, черге патпасым». Анан сананганар, сананганар, кайде болтан. Азондо сананаланар, айды Ай кезелип, [Ай] кесик чарымга бöлинийен. Эки чара бöлинийен: бир чарымы тегреде чадаган, бир чармасы черсяя тÿшкен. Черге тÿшкелип, ол Челбеенди кабалып, ачыккан. Челбеен: «Канаа апарарга? Ачыкпасым!» — деп, агачтан кабынаан. Агач- тан кабынал, кел бек тудунарда, Ай аны тезе агачы кöйсин, тазылы кöйсин сура тарт алып, ачыкпаан тегрисяры. 4 Анан ары баларды апарбадылар, кишилер якшы чатканлар, че пес амыр болган*... А качан Ай тола полпаанда, Ай кары- чытта, ужо ай толпаанда, айда Ай ÿстÿнде кöргöндö, анда агач ош, ол агач анда кöринчит. Эм пис анан кичикте анан корыктан полганыстар. Ай сен киниҥчеҥ сÿрÿшчен ош. Пис андан каш чÿгÿрчаттан полганы­ стар. Пис качан кичикте [болганыста] писти ньаан кишилер коркытчатканар, пис эрде чÿрбесин деп, ньаныскан бирда черся барбазын деп, анайда, айда бисти коркытчатканар.