Мифы, легенды, предания тувинцев. - 2010. ([Т. 28.)

Улуг эъдим манзылаанын Утпайн чорааш, ужурлаар мен. Чаг-ла дүлүп бээримге, Чаргы бодааш, чивээн Сеңгин. Саарым эъдин шаагайтааның Чалынмас мен шак-ла сени... 9 Бир чыл болганда, аңчы Чыртак-оол тайга артындан аңнап чорааш чанып ора, Ишкин бажында арт кырында оваага чалба­ рып туруп-тур. Эжен-не бо, аът былгырган, келзе-ле чыраа шил- гизин мунган, кара торгу тонун кеткен, оттук-бижээ кылаңнаан Сеңгин бооп-тур. 10 Чаңгы тур бастырып кээп, аът кырындан: — Дынны тут, сойлук! — деп хөректээн. Аңчы тура халааш: — Аа богда, Алдыы, Үстүү Ишкиннерим, аксымдыва-ла киир каап өршээдиңер — дивишаан, чаңгыны дүжүрүп чыткаш, ооң бижээн хынындан ушта соп алгаш, эштенчизин сывырып чору- дуп-тур. Чаңгы алаң кайгап, аксын аазадыпкан. 11 Аңчы Чыртак-оол өштүг-өжээнниг Сеңгин-Чаңгыны ужур теп­ кеш, өзээр хой-даа ышкаш ойтур каап, кырынга олурупкаш, тор­ гу курун үзе кезиптерге, авыяастыг идегет ала карактары дыр- баңайны берген чаннып-тейлеп: — Тос чыгааныңны доозазын эдейн, чүгле амы-тыным оочу- лап көр*, эт-мал-биле бажың ажыр шаңнаар мен — деп чыдып- тыр. Чыртак-оол тургаш: — Тос чыгаан деп чүвеңни доозазын санап күүсет! — дээн. Сеңги-Чаңгы чыда: — Адыр бооңнуң аксын чылгаайн, аъдың дуюн чылгаайн... — деп-деп-ле, үңгеп-союп туруп берген. Ынчаар орта, аңчы Чыртак-оол чииртимзээш, чаңгыны тур- гузу тыртып кээп, бир алагадааш: — Тос чыгаан деп чувени хамык чон көрүп турда, күүсетти- рер мен — дээш, салып чорудупкан. 12 Аңчы Чыртак-оол удаваанда Сеңгин-Чаңгы сугга баргаш, ону тос чыгаанга киирип туруп, ырмазын сыккан дээр чүве.