Мифы, легенды, предания тувинцев. - 2010. ([Т. 28.)

Мөге-Куваанды боор силер» — деп алгырып чугаалааш, чоруй барганнар. 5 Куваанды база катап соңгу кожууннарга оорлап чорда, дуне бир кижи таварышкаш, тудуп алыр деп барган. Куваанды ол кижиден деспейн турган болгаш ону тудар дээн кижи аъдын дужап, эдээн астып алгаш келген. Куваанды база ол кижи ышкаш белеткенип алган турда, халып келирге, хурешкеш барганнар. Олар чадажып каан болгаш бирээзи: — Сен кижи сен бе, аза сен бе азы Мөге-Куваанды деп кижи бар дээн, ол сен бе? — деп айтырган. — Куваанды мен, сен кым сен? — дээн. Ол кижи: — Mere Чылбак-кыс мен — дээн. 6 Оон олар салдынчыпкаш, таапкылажып, таныжып, тайбың чугаа кылып чарылганнар. 7 Куваанды бир чыл болгаш Чылбак-кыстың аалынга аалдап баар болган. Ол болчаанда Куваанды барган. Эжи Чылбак-кыс эзирик чалчык кылган, аалда кижилер чок, дескен, чылгы кажаа- зының сыралары-биле дескен кижилер дагжап турган. Чылбак-кыс Куваандынны керуп кааш, ыядып, доктаай берген. Куваандыга бир эки аът, бир тоннук торгу белекке берген. 8 Куваанды дуне черге чорда, бир кижи «оор-дур сен» дээш, аъдының узун тынындан сегирип алган болгаш «оор эвес мен, аъдым салып кер» деп дилээрге-даа, салбас болган. Куваанды ол кижиге кужун билиндирери-биле баг тудуп алган холунуң кы- рындан адыштааш, бир холу-биле багны сывыра тыртып алган. Ол кижиниң адыжының кежи сывырлып ертени берген болгаш Куваанды алдырбайн барган, ол кижи алгырып туруп калган. 9 Куваандының оглу Хаазымай деп дарган ашак революция* уезинге чедир чораан. Куваандының дуңмазы Элегеске чурттап чораан бир кадай, буга инек сагдырбас болурга, тудуп, ойтур октааш, мыйыстарын черге кадай идип каан. Ол кадай буга-биле хурежипкен соонда, иштинде кемдээни-биле өлүп калган. 10 Куваандының хөрээниң сөөктери адырылбас тудуш болган.