Мифы, легенды, предания тувинцев. - 2010. ([Т. 28.)

Оон ам: — Чоп турар, Чазын-Хоогай, сугдан, чээргенден эккел — дээш, от оттула бээрге, суг, ыяжы чедип келген. Шай хайындырып ишкеш: — Чоп чаштынып чоруур сен, Чазын-Хоогай? Кады чораан эжи-биле көстүп чугаалажып чоруур болгай — дээрге, кыры дур- ту дег чолдак, курлаанга чедир сегел салдыг, сөөк кижи көстүп келген. — Чаа, тевелеривис эккел — дээрге, тевезин эккелген. Чүдүрнүп* алгаш чоруп-ла берген. Ам анаа көстүп чоруур апарган. Оон ам кады хонуп бар-ла чыткан. Чазын-Хоогайның кежээ деп чүвези-даа кончуг болган. 8 Бир черге хүнезин төне берген. — Ам орукка аал турза эьт-чем садып алыр-дыр — дээрге, Чазын-Хоогайы: — Ам орук аксында бай бар-дыр. Ооң биче оглу хенертен боску ыжып аараан-дыр. Сени дозуп, чалап кээр эвеспе. Баргаш, боскун тарбыдаар сен, мен эттиндир сыйбаптар мен — дээн. 9 Шында-ла, бар чыдарга, орук аксында бай аал турган. Эртип чыдарга, аъттыг кижи чүгүртүп келген: — Бистиң байның оглу хенертен боску ышкан. Чоокта лама- хуурак чок, лама кижи эртип чыдарга, силерни чалап эккел дээрге келдим, башкы — дээрге, чеде бергеш, өгге кире бергеш көөрге, бичии оолдуң човууртаар деп чүвези кончуг болган. 10 — Ат болган, башкы, оол аараан. Аргазын кылып көрүңер — дээрге, боскун тарбыдаарга, Чазын-Хоогай улуска көстүр эвес, аа- рыг оолдуң боскун суйбаарга, тен ап кагган ышкаш, эттине бер­ ген. Оол дораан-на тура халып, ойнап чоруй барган. — Аа, кончуг-ла мерген кудукту* болду, малдан, эттен, баш­ кы, чежени хереглээрил? — дээрге: — Мал, эт-даа албас мен, күш-хүнезин төнүп чор, хүнезин хереглээр мен — дээрге, ийи кончуг иртти өлүрүп бергеш, дал- ган-тарааны, ааржы-саржаг — хөй чем бергеш, чүс лаң мөңгүн берген. 11 Оон чоруткаш, Улуг-Хүрээге чеде берген. Чазын-Хоогай: — Мен сээң-биле Богдаа баар болзумза, каржы кижи болгай мен, канчаар мен? — дээрге, кода кыдыынга пок аразынга хөөп