Фольклор юкагиров. - 2005. (Т. 25.)

5 ©йэгэ тадаат китньэр ах тудэ лахил^ат амала^альуорэр, чиин, та- лавн сэругэ§ат вайи хальудьинаальэнь. Таатльэр эл моннулльэнтис тэн ейэгэ эдьуолир хал§удуй. Тудэ мон- нэй лахил эл йуосэлбуньир хал^удуй. 15. СЭМТЭНЭЙ-ПЭЛДУДИЭ 1 Сэмтэнэй-пэлдудиэ тудэ апаналааньэ 1 т са^анаанульэнь. Маархан лаамэньтэгиньэьги. Келлэ эл курильиину, кийуочиир ньумуньэьги. Сэмтэнэй ейэгэнгинь йанилэьг пандаанулльэлмэлэ. Кин чавур- ньаануни, танго кэлдээйуолдэ моравлэк пандаанунна. 2 Хадьир тан йанилэк ейэгэлэ пуннунльэлмэлэ. Апаналааги тан* ейэгэлэ ла^альэстэлэк угурчэд индьиида^анэ йавнуо виэтиэнулльэлум. Тадаат, силь^альэстэлэк танун^анэ мэ ньуорэм — йара^а нолаай. Та- нуллэк титтэ сутсунуол виэм ейэгэрава^ат. Тан муридьэлэ Сэмтэнэй- пэлдудиэ ейэгэн чо^удамун валь льэй чо^унэй амущат виэнулльэлум 3 Хадьир таат мэр эннуни. Таат льиэнунуда^а ейэгэ йанил§а эл эйуулбуньиэ. Таатльэр Сэмтэнэй-пэлдудиэ тудэ апаналаа индьиэнубэ йара^алэк нонолэ пандамлэ. Хадьир тадаа лабунмэлэн эйуунунул. Ха­ дьир Сэмтэнэй-пэлдудиэ ейэгэдэньуо-лабунмэдэньуо пуннаам. Апана­ лааги тан ейэгэ, лабунмэ амунпэда§анэ пардэлэк мэ лол^аснунум — ньаньирэн пулгэйнунул. Танун§анэ тудэ саан чааса§а оорэлэк мэ чаахаснулльэлум 4 Таат льиэнунуда^анэкг ейэгэ нолльэлк, лабунмэ нолльэлк эл эйуул­ буньиэ. Таатльэр пэлдудиэ мони: — Мит маалэк ханаайэли. Энун ньунуойкэн’инь ханаайэли. Та­ даа ньанмэчаа^а лабунмэ мэ льэтэй. 5 Хадьир титтэ нимэ^анэ кейлэстэлэк, титтэ ньанман лалимэ^а тудэньэсна. Тадаат тидэн титтэ лаамэткэ^анэ лалимэ^а иирэна, ньа- миида^ан игийэлэ он-дэнумлэ. Хадьир мэ ханаани, титтэ лаамэткэлэк йалуолдэн, титтэ лалимэ тудиэрэн’. 6 Хадьир мэ ньумудьэни энун ньунуойкуол^а. Пэлдудиэ ин ньуму- дьэлмэ нонолэн пандаачэмлэ, апаналаа-дан нимэлэ виэмэлэ. Нонол, йаньил пандэллэк кэлуда^а апаналааги анмэ мони: — Пэлдудиэ, мит ньаньирньэй чаасэ ньумуньал^а поньильэлуй. — Э-эу! — мондэлэк, Сэмтэнэй-пэлдудиэ тудэ лалимэ тудиэрэн*, ньумуньалнгинь кэвэйльэнь.