Мифы, сказки, предания манси (вогулов). - 2005. (Т. 26.)

сорт хурил минас: хоты сāмна ёхтыс, акв мӯс ат вагтэ. Сома хōлуукве ты номысы, люньсим тот ты ёмыггы. Акв-мат-эрт сысэт хотпа ляги*: «Тэхам! Нау маныр вāрегн? Астэн, ам ты марсемавесум!» Тӯвле āукваты, луве тыт люли. «Тāлэн — лāви — ам сысумна!» Луве сысна та талые Элаль ты нёвматс; миннэ тул, хайтнэ тул халэн тэлыгтавес. Тох миныматэ акв-мат-эрт матыр элын ты курыгганэ суйты. Луве ёл ты люлис. Тары-Пēсь-Нимāля-Сов нӯпыл ляги: «Ваглын элын ма­ ныр курыгтаве?» — «Ам хотыл ваглум?! Маныр курыггаве?» — «Ань ялпыу сякв ты; Тōрум-нāй акв пāлэ тōрумт нумын тэг, акв пāлэ тō- рум кит сāмт тэг, мāгыг-тōрмыг лап ты тэвег; ман урыл минымён ты нāй-тāра?!» — Тары-Пēсь-Нимāля-Сов лāви: «Ам ос хотыл ваглум?!» — Лӯв лāви: «Ам нёл=сам-асумна еялтэн, ват арсын войкан тор воен, ват арсын сяскан тор воен!» Лӯв=нёл=сам-асна сялтыс, ань-мань нёл= сам-ас кивырт лапка* ōлы. Вāт арсын войкан тор вис, ват ассын сяс­ кан вис, лапканыл кона квāлс, луве лаглэ кāтэ лап пёрыгтахтас, такви 5с тӯв пёрыгтахтас. Ань лӯв та нёвматэ суйты. Хоса минас, ман вāти минас; акв-эрт лӯв ёл ты люлис. «Квāлэн!» — лāви. Пēрыггалм тōранэн сяраныл тӯп ёл рагатаст, ань нāй-тāра минамēн-сыс ты тайвэст. Луве-тармыл элаль ōс мины. Элын ōс ты матыр кургытэнэ суй­ ты. Луве лāви: «Маныр курыгтаве, ваглын?» —1«Ам хотыл ваглум?!» — «Элаль сунсэн сар, тав маныр вāраве!» Элаль сунсы: вāт хāпга акван сагхатыглэгыт, тӯвл лаква минэгыт; тōрум-сāм акв-мӯс лапаялаве, нэ- матыр минуукве ат пасапаве. Луве лāви: «Тыг ул номылматэн, тӯв ул номылматэн!» Элаль та нёвматс. Тары-Пёсь-Нимāля-Сов номылматы: ты хāпгат ман пилысьма ōньсегг. Хāпгат-торыг минас, хāпгат лаква хосувлахтаст, Тары-Пēсь-Нимāля-Сов хōйвес, луве сысныл ёла рага- тас, луве хоталь мйнас, ат вагтэ, такви хоталь минас, ат ваггэ. Нōух сайкаламет хāпга-товна эунаспиныл тагматам, тыгле-тӯвле тот ты хосгаве, ёл ат ёхты, нōух ат ёхты. «Эйя! — лāви — сянюм мōлал тона та лāвыс хӯньта матьф накна патэгн, ёл ул ёхтэн, нōухаул* ёхтэн; ань сунсэн*: ёлаль ат ёхтэгм, нōух ат ёхтэгм. Аквум-Эква мōлал ты лāви: Мат ярумн, моньсюмн патэгн, āнум кāстэн; тав тыт хот люли, ам тыт ты хōлэгм?!» Тон ōрумт матыр ты мирытаве. Тӯв āукваты: хӯрум товлыу лӯв сыс-тармыл ань Акве-Эква ты йив. «Хумле ёмтсын, апыгкве?! Āнум манарыг илтгыг* кāстыслын; еяй айим ӯнлысум, еяй-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTY3OTQ2