Мифы, сказки, предания манси (вогулов). - 2005. (Т. 26.)
луве ёла ты таратас. Мир кона нэглыс, акв-мус сам пāлт. Китапиянэ: «Хō ōсыт, порсит урегын?» — «Пāрапарсех ōсыт, порсит ӯрев». — «Āтим, тох ул лāвен! Лāвен: Тары-Пēсь-Нимāля-Сов ōсыт, порсит ӯрев; ань-мань тох лāвегын: Пāрапарсех ōст, порсит ӯрев, нāй-хōн юил ёхты, пусын тэвен!» Пуӈк пинэгыт, лаглан хуегыт. — «Хотум ул лāвев: Тары- Пēсь-Нимāля-Сов ōсыт, порсит ӯрев?!» Тав лылы-эпэтыл пӯвласасанэ, пуссын самыӈыг ēмтсыт. Ауве нёвмат миннэ тул, хайтнэ тул халэн ōс ты тэлыгтавес. Тох минымат акв мāт ёлаль сунсы: сāт нуй-кол люли, ятыл мисыт акваг войкан-уй хурипат. Луве ёл ты тāратас, ёл ты пате. Ань кол-мир кона квāлэгыт, акв-мӯс кāт-пāлт. Китапиянэ: «Хō мист урегын?» — «Пāрапарсех мист ӯрев». — «Тох ул лāвен! Лāвен: Тары-Пēсь-Нимāля-Сов мист ӯрев; юил нāй-хōн йив, нāйн пēламлавен». Лылы-эпыл пӯвласасанэ, кāтанл пусыг ēмтсыт. Тав лаглэн ты хуегыт. «Кāтыӈыг ēмтсӯв, хотум ул лāвев: Тары-Пēсь-Нимāля-Сов мисыт ӯрев?.» Тувл-ӯлт луве сысн тāлыс, ōс та лапаяптувес. Акв мāт ёлаль сунсы: лӯв акваг войкан-уй хурип, сāт нуй-кол люлегт. Луве ōс ёла тāратс, ко- лытныл лагл-пāл мир кона вāӈкегт. Китāпиянэ: «Хō лувт ӯрегын?» — «Пāрапарсех лувт ӯрев». — «Тох ул лāвен! Лāвен: Тары-Пёсь-Нимāля- Сов лувт ӯрев; тох-ке лāвегын ёмас накна паттавен!» — «Хотум ул лāвев!» лāвегт. Тары-Пēсь-Нимāля-Сов лагланл лылы-эпыл пӯвласасанэ, пуссын лаглыӈыг ēмтсыт. Ань луве ōс элаль нёвматс; миннэ тул, хай тнэ тул халэн ōс та тēлыглас. Тох миныматэ акв-мат-эрт элаль сунсы: сāт товлуп кēр=лӯв-тар- мыл ӯс ӯнлы. Ань луве та ӯс=āви-сӯнтын тӯв ты тāратс Ела порымас; луве тув нэгумтас, юв ты сялтыс. Ань Тōрум тавен тāратāлим ман тэлум нāй-āги, ман тэлум ōтыр-āги ōлы кол-кивырт. Ань āги лāви: «Эйя Тары-Пēсь-Нимāля-Сов! Ань ӯлмын хосаг та хуямын; наӈ нэн ам хӯнь ōсум? Ань Пāрапарсех, тав нэтэ ōсум». Тары-Пēсь-Нимāля- Сов лāви: «Ам наӈынтыл маныр вāрегым; нац коны-пāлн ёмас нэ ōс ōлы». Ань нэ хот эссамавес Тары-Пēсь-Нимāля-Сов лāви: «Ты-нэ! Āнум тэнэ матыр тотэн, сымум этхалаве!» — «Ам коны-пāлум ёмас нэн, ам коны-пāлум хорамыӈ нэн тэн-утыл вос тотавен!» — «Я-я! Āнум тэн-утыл тотэлн, сымум этгалаве!» — «Ам ман тэн-ут ōньсегм, ам коны-пāлум ёмас нэн вос тотавен!» — «Я! Пāрапарсех маныр мутра ōньси?» — Нэтэ лāви: «Ам коны-пāлм мутраӈ нэн вос лāви; ам мут-
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MTY3OTQ2