Мифы, сказки, предания манси (вогулов). - 2005. (Т. 26.)

Хōхраг Халэвыг тувēн ōлмēн юйпāлыт, таквсыиг ēмтыс Халэв- Ōйка мōртым мāн та мйнас. Хōхра нэтэ тав ёхтынэт кастыл сэтап, квāлыг, ӯсма вāруӈкве мāтэт та хультыс Хумле ōйкатэ мӣнас мōртым мāн, нэтэ кāсыц хōтал ōйкатэ товлыӈ ӯйыт ляльт эсгим сэтап та тахты. Эсыгхатымат хōтал вāрнутэ нōхпыл ат нэглы. Нас та акваг Халэв-Ойкатэт эссыгхаты. 5 Тох ōлымат, тӯяг мōртым ӯй ёхтын пораг тох ēмтыс Аквмат Халэв-Ōйкатэ мōртым мāныл та ёхтыс Хōхрарись Кар увситэнтыл та сяггсыг, сома ōлнэтэн ат вāгтэн. Акван ёхтысыт. Халэв-Ōйка хоса мā ялум ляххалэ, потре юйпāлыт Хōхра нэтэ та титапастэ, мана сāвит сэтап, квāлыг, ӯсма вāрыс? Тэн Кар увситэнтыл та сōнтмысыг: «Сэтапыл, квāлгыл, ӯсмал тай сома урыӈ мā, вōрыӈ мā тāгиньтас». Кар увсит лāви: — Хэц... Ты наӈ наӈын ӯриматёте, та сāвит та вāрыскве, сома тāлын тōвылхаты, тувын тōвлы. — Ха, хōт ōлэгыт сар сунсылтэтēн, — Халэв лāви. — Акван ёхты- сув, сунсыглыянув. 6 Хōхра эсэ пāл ōвлэн хāйтыс Акв сэтап соль ōвыл āлмаяс та так- тапастэ. Ты мус лāви: — Ты танай. Мāнь хӯл пувнэ мāгыс намыл осьсяг вāрыслум. Таит ёл пувтмыстэ, китынтыг āлмаястэ ос та такпатастэ. — Ты танай, ос яныг хӯл пувнэ мāгыс осыӈнувēг вāрыслум. Кар увситэ эссыгхаты, сярыггахтым та ӯнлы: — Хэӈ... Хāсыкве, мāсьтыракве, кāркамакве. Наӈын ман хурипа нэ эрыс, амти кāтыл, лāглыл намыл та ӯнтталастēлум. 7 Халэв-Ōйка Хōхра нэтэ сэтап такталан ляльт та сунсы. Хōхра тай аквта сэтап соль патгат мōт-мōт сирыл эссыгхатым та такталыт. Ха- лэв-Ōйка торгамтастэ, аквта сэтап соль патта акваг нэтэ тав ляльт такталы. Нōх-люлись нэтэ пāл ōвылын мйнас. Пāл ōвыл нāлваль та равтасастэ. Хōхра нэтэ пāлōвлэт туп саюм лывиянэ ōлэгыт. Нэмат тāлын тōвылхатнэ, тувын тōвылхатнэ сэтап, квāлыг, ӯсма āтим. Кант- маявес, нэтэ кāтныл сэтап соль патгат хот-няртумтастэ, пуцкыт та юныгтастэ сэтап соль пататэт. Хōхра нэтэ рōӈхим тит консыл пуӈкēн та лаквылтас Сысэ нупыл ёӈхыгпас Кар тилэ эссыгхатн торыг, сярыг- тахтым ӯнлымат, сэтап соль паттал пуӈкыт тытгуме мус лāви: — Кāркам, хāсыкве, алам хурит ты! 8 Кар тилэ рōӈхим, поньхим тит консыл пуӈкēн та лаквылтас Халэв- Ōйка сэтап соль паттат воськасас, кон та тыламлас Карыг Хōхраг

RkJQdWJsaXNoZXIy MTY3OTQ2